رمزگشایی از قوانین؟!
چقدر امکان دارد از مقرراتی که هر روزه تصویب و اجرا می شود مطلع شویم؟
آیا اطلاع از مقررات مستلزم رمزگشایی از آنهاست؟
آیا می توان گفت به شیوه فعلی واقعا مردم از قوانین مطلع می شوند؟
گفته شده مردم کتاب را بر اساس جلد آن می خرند و می خوانند. درست هم هست، جلب توجه در اولین برخورد، اگر نگوییم برای همه، دست کم برای بسیاری واقعا مهم است. شاید هم این نحوه رفتار، مکانیزم طبیعی مغز باشد که ما را از امور به ظاهر غیر مهم دور می کند. خصوصا وقتی روز و شب در معرض بمباران اطلاعات هستیم. بله همین طور است، اما درک این رفتار از سوی کسانی که چیزی به ما عرضه می کنند می تواند انتخابهای ما را معماری کند. در این خصوص بحث زیاد شده و کتاب هم کم نیست.
پس باید حواسمان باشد گاهی و در مورد بعضی چیزها از روی ظاهر کم اهمیت، بی ربط یا گیج کننده آنها، موضوع را رها نکنیم. از جمله این موارد قوانین و مقررات تازه تصویب است. چند روز قبل آیین نامه ای در روزنامه رسمی کشور منتشر شد که ذی نفع آن همه مردم ایران اند ولی طبق معمول از عنوان و محتوای آن، چیز زیادی دستگیرت نمی شد! متاسفانه علی رغم تکلیف قانونگذار به اطلاع رسانی عمومی مقررات، این کار به درستی و به نحوی که بتوان گفت همه آن را درک کرده اند انجام نمی شود. قانون باید به نحوی نوشته و منتشر شود که حداقل افراد دیپلمه بتوانند از کلیت موضوع مطلع شوند، و الا نمی توان گفت اطلاع رسانی شده.
حالا موضوع چه بود و قانون چه که وادارم کرد اینها را بنویسم؟
آیین نامه جزء ه تبصره ۶ قانون بودجه ۹۹، این عنوان مطلب است. در همین جا چند نفر که اساسا دسترسی به روزنامه رسمی پیدا کنند، به خواندن ادامه می دهند؟ در متن آیین نامه آمده که شرکتهای گاز و وزارت نیرو قراردادهای بیمه را از طریق مناقصه واگذار کنند. از اینجا به بعد چند نفر به قانون بودجه مراجعه می کنند که موضوع چیست؟ کدام قرارداد بیمه؟ حالا به قانون بودجه و تبصره اشاره شده مراجعه می کنیم و می بینیم به ماده ۱۲ قانون تنظیم برخی مقررات مالی دولت ارجاع شده و باید خیلی کنجکاو باشی که به آن قانون هم مراجعه کنی!
هزار تویی که هر کسی حاضر به عبور از آن نیست، حتی در میان اهل حقوق و قانون.
سرتان را درد نیاورم، آنچه این آیین نامه می گوید و به آن ارجاع می کند بیمه حوادث ناشی از برق و گاز در منازل و اماکن تجاری است. در هر قبض برق و گاز مبلغی از ما دریافت می شود و مردم و اموال در برابر خسارت ناشی از برق و گاز بیمه می شوند. چند درصد از ما می دانستیم که اگر در منزلی گازگرفتگی رخ داد و کسی از دنیا رفت، می توانیم از بیمه دیه او را بگیریم، یا اگر نوسان برق رخ داد و یخچالمان سوخت می توانیم خسارت بگیریم؟
سهم عناوین قوانین در این بی خبری ها چقدر است؟